در این مقاله به تشریح انواع اوراق قرضه شرکتی که می تواند جهت تامین مالی طرحها و برنامه های توسعه ای و جاری شرکتها قرار گیرد می پردازد. به عنوان مثال می توان به اوراق قرضه ای اشاره کرد که دارای سررسید نهایی ۱۵ ساله است که دو سال اول آن بدون شرط بازخرید است. این یعنی سرمایه گذار تا دو سال اول از شرط بازخرید محافظت می شود و بعد از این مدت است که ناشر حق بازخرید اوراق را دارد.
ذخیره وجوه استهلاکی
ذخیره وجوه استهلاکی پولی است که از درآمدهای یک شرکت کنار گذاشته می شود تا برای بازخرید دوره ای اوراق قرضه، قبل از سررسید و مطابق با شرایط قرارداد اوراق قرضه، مورد استفاده قرار گیرد. وقتی انتشار یک اوراق قرضه با ذخیره وجوه استهلاکی همراه باشد، هر ساله باید مقدار مشخصی از این اوراق انتشار یافته بازخرید شود. اوراق مورد بازخرید اغلب از طریق قرعه کشی انتخاب می شوند.یکی از مزایای وجود ذخیره وجوه استهلاکی برای سرمایه گذاران این است که با کاستن از مقدار بدهی های موجود شرکت در طول زمان، مخاطره اعتباری یا نکول را پایین می آورد. مزیت دیگر آن است که این ذخیره از قیمت اوراق انتشار یافته، خصوصا در دوره ای که نرخ بهره افزایش می یابد، حمایت می کند. به عبارتی دیگر، سرمایه گذار مطمئن است که (با وجود افزایش نرخ بهره و در نتیجه کاهش قیمت اوراق در بازار) قیمت اسمی پرداختی را از ناشر دریافت خواهد کرد اما ضعف آن که اغلب در نظر سرمایه گذاران، به ویژه در هنگام کاهش نرخ بهره و افزایش قیمت اوراق، بااهمیت تر جلوه می کند، این است که قیمت یا مبلغ اسمی بازخرید اوراق (پرداختی از محل ذخیره وجوه استهلاکی) بابت بازخرید کم تر از قیمت جاری اوراق در بازار است.
حق اختیار فروش
درست همان طور که بعضی از ناشران، حق بازخرید اوراق قرضه قبل از سررسید را دارند، نوعی اوراق قرضه نیز به نام اوراق قرضه با حق اختیار فروش وجود دارد که قبل از سررسید و به اختیار دارنده قابل استرداد است. دارنده این اوراق می تواند در فواصل مشخص شده، اوراق قرضه خود را به قیمت اسمی (به علاوه سود های متعلقه) برای فروش به ناشر عرضه کند. در برابر چنین امتیازی، این اوراق بازدهی نسبتا کم تری در مقایسه با اوراق قرضه بدون حق اختیار فروش دارد.
انواع اوراق قرضه
در صورتی که فعالیت های یک شرکت متوقف شود یا بدهی هایش به تعویق افتد، دارندگان اوراق قرضه در دادگاه ورشکستگی نسبت به سهام داران از اولویت برخوردارند اما ترتیب این اولویت میان گروه های طلبکار، به شرایط خاص اوراق قرضه و دیگر عوامل بستگی دارد.
یکی از مهم ترین عوامل این است که آیا این اوراق، باوثیقه هستند یا بدون وثیقه. اگر اوراق قرضه باوثیقه باشد، ناشر دارایی های خاصی را گرو گذاشته است که وثیقه نامیده می شود و در صورت لزوم، به منظور بازپرداخت طلب دارندگان اوراق قرضه می توان آن ها را به فروش رساند. هزینه داشتن یک اوراق قرضه با وثیقه و برخورداری این امنیت اضافی، دریافت نرخ بهره پایین تر (در مقایسه با اوراق قرضه مشابه بدون وثیقه) است.
اوراق قرضه بدون وثیقه
بیش تر اوراق قرضه شرکتی را اوراق قرضه بدون پشتوانه تشکیل می دهند. این اوراق، تعهدات بدون وثیقه ای هستند که به پشتوانه و اعتبار ناشر و ظرفیت جریان نقدیندگی وی برای بازپرداخت سود و اصل سرمایه ، منتشر می شود. البته، حتی اوراق قرضه بدون وثیقه نیز معمولااز حمایت آنچه که «شرط عدم گرو گذاشتن دارایی ها» نامیده می شود، برخوردارند. طبق این شرط در صورتی که ناشر پس از انتشار این اوراق، دارایی های خود را برای ایجاد بدهی دیگری به وثیقه بگذارد، موظف است پشتوانه لازم برای اوراق قرضه بدون وثیقه، فراهم آورد. رتبه بندی های اعتباری، ابزار مهمی در اختیار سرمایه گذاران برای آگاهی از میزان اعتبار انواع مختلف اوراق قرضه محسوب می شود. در بخش های بعدی، بحث رتبه بندی اعتباری مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
اوراق قرضه به پشتوانه املاک یا اوراق قرضه رهنی
اوراق قرضه ای که وثیقه آن، املاک و مستغلات و یا سایر دارایی های از این نوع باشد را گویند. این نوع اوراق قرضه بیش تر از سوی شرکت های خدمات عمومی منتشر می شود.
انواع مختلفی از اوراق قرضه به پشتوانه املاک وجود دارد، از جمله: رهن اول، رهن با اولویت، رهن کم اولویت، رهن دوم، رهن سوم و… این نام گذاری منعکس کننده اولویت حق تصرف یا اقامه دعوی قانونی است که دارنده اوراق نسبت به دارایی به وثیقه گذاشته شده دارد وقتی در اوراق قرضه رهنی سرمایه گذاری می کنید، باید توجه داشت که چه مقدار از دیگر بدهی های ناشر با همین وثیقه ضمانت شده اند و آیا حق تصرفی بابت پشتیبانی از دیگر بدهی ها ایجاد شد و همچنین از نظر اولویت تصرف با حق تصرف مربوط به اوراق قرضه در اختیار شما برابر است یا نسبت به آن از اولویت برخوردار است.
اوراق قرضه به پشتوانه اوراق بهادار
ممکن است که شرکتی، اوراق سهام، قرضه و یا دیگر اوراق بهادار را نزد یک امین به امانت بگذارد تا وثیقه اوراق قرضه منتشر شده خود قرار گیرد. ارزش بازاری این وثیقه در زمان انتشار، باید حداقل برابر با ارزش اوراق قرضه منتشر شده باشد.
اوراق قرضه به پشتوانه تجهیزات
شرکت های راه آهن و هواپیمایی، این نوع اوراق قرضه را به عنوان روشی برای پرداخت بابت تجهیزات جدید با نرخ بهره نسبتا پایین، منتشر می کنند. این تجهیزات تا زمانی که وام به طورکامل بازپرداخت نشده تحت مالکیت یک امین بوده و سرمایه گذارانی که این اوراق را خریداری می کنند معمولااولین مدعی این تجهیزات هستند.
اوراق قرضه بدون وثیقه غیراولویت دار
این اوراق، بدون پشتوانه است و از نظر بازپرداخت نیز از نوع بدهی های کم اولویت به شمار می رود و فقط بعد از این که اوراق قرضه با وثیقه و اوراق قرضه بدون وثیقه بازپرداخت شدند، دارندگان این اوراق می توانند طلب خود را وصول کنند. کسانی که در اوراق بهادار بدون وثیقه غیراولویت دار سرمایه گذاری می کنند، در ازای این جایگاه پایین تر از نظر بازپرداخت بدهی در صورت ورشکستگی ناشر، از نرخ بهره بالاتری نسبت به اوراق بهادار اولویت دار، برخوردارند.
اوراق قرضه تضمین شده
شکل دیگری از اوراق بهادار، ضمانت اوراق قرضه یک شرکت توسط شرکتی دیگر است. به طورمثال، اوراق قرضه ای که توسط یک شرکت تابعه منتشر می شوند، ممکن است از سوی شرکت مادر ضمانت شود. یا شاید اوراق قرضه منتشر شده حاصل از سرمایه گذاری مشترک بین دو شرکت، توسط هر دو شرکت مادر ضمانت شود. در واقع، اوراق قرضه تضمین شده، اوراق قرضه بدون وثیقه شرکت ضمانت کننده است که از اعتبار خود برای این ضمانت استفاده کرده است.
اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام
خریداران اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام یک شرکت این حق را دارند که اوراق قرضه خود را با نسبت معین و قیمت مشخصی به تعدادی سهم عادی که تعداد آن هم قبلامعلوم شده است، تبدیل کنند. قیمت سهام در تبدیل این گونه اوراق قرضه از طریق افزودن مبلغی معادل با ۱۵ الی ۲۰ درصد بر قیمت جاری بازار سهام عادی به دست می آید.
در خصوص انتشار اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام این تصور وجود دارد که شرکت از راه انتشار این اوراق در واقع به سرمایه ای دست می یابد که فعلابه آن دسترسی ندارد ولی این سرمایه در آینده به شرکت تعلق پیدا می کند. شرکت ناشر این اوراق در واقع سهام خود را که قیمت جاری بازار آن ها معلوم است به قیمتی بالاتر می فروشد که تصور می کند در آینده به آن قیمت خواهد رسید.اما شرکت های انتشار دهنده اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام امیدوارند که در مدت کوتاهی همه یا بخش مهمی از اوراق قرضه را به سهام تبدیل کنند زیرا تا اوراق قرضه منتشره به سهام تبدیل نشوند انتشار دوباره اوراق قرضه و یا گرفتن وام از منابع دیگر دارای محدودیت خواهد شد. به این دلیل و برای مقابله با محدودیت های آتی اغلب در قراردادهای مربوط به انتشار اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام شرط یا حق بازخرید اوراق قرضه جای می گیرد تا مدیریت شرکت بتواند اوراق قرضه منتشره را با قیمت معینی از دارندگان آن ها بازخرید کند و به این ترتیب دارندگان اوراق قرضه به تبدیل آن ها به سهام ترغیب یا مجبور شوند.
منبع : روزنامه سرمایه
نوشتههای تازه
بایگانی شمسی
دستهها
- آزمون های مالی
- آموزش تصویری
- آموزش راهکاران سیستم
- آموزش نرم افزارهای مالی
- آموزش همکاران سیستم
- اخبار کار و تامین اجتماعی
- اخبار مالی
- اخبار مالیاتی
- اساتید حسابداری
- استانداردها
- اسلایدهای آموزشی
- اصول و فنون مذاکره
- امور بانکی
- بازار سرمایه
- بازاریابی و فروش
- بودجه و مفاهیم مرتبط
- تجارت الکترونیک
- تحصیلات تکمیلی
- تصمیم گیری
- چک و مفاهیم مرتبط
- حسابداری پیمانکاری
- حسابداری دولتی
- حسابداری صنعتی
- حسابداری مالی
- حسابداری مدیریت
- حسابرسی
- حل المسائل و جزوات دانشگاهی
- دانستنیها
- دانشنامه مالی
- دانلود رایگان کتاب و مقالات تخصصی
- دانلود صورتهای مالی نمونه
- دانلود نمونه فرم مالی
- دستورالعمل ها
- روانشناسی
- شرح وظایف سازمانی
- عمومی
- قانون تجارت
- کتابهای برایان تریسی
- کتابهای مالی
- کتابهای مدیریتی
- مدیریت اجرایی
- مدیریت پروژه
- مدیریت خود
- مدیریت زمان
- مدیریت مالی
- مدیریت منابع انسانی
- مطالب گزیده و ناب
- معرفی کتاب
- معنویات
- منابع کارشناسی ارشد و دکترا
- مهارتهای مدیریتی
- موفقیت شغلی
- موفقیت مالی
- موفقیت و مهارتهای زندگی
- نامین مالی
- نرم افزارهای کاربردی